Kombucha, thức uống được lên men từ con nấm Scoby, đang làm mưa làm gió trong cộng động những người ăn chay và ăn khỏe nhờ vào hương vị bùng nổ cùng công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe, đặc biệt là hệ tiêu hóa. Kombucha được đánh giá là "tươi ngon" nhất khi tự ủ tại nhà và nhiều người coi việc ủ, chăm sóc kombucha là một thú vui khó tả. Tuy nhiên, kombucha khi ủ tại nhà có tỉ lệ thất bại khá cao với lý do số một đó chính là Scoby bị mốc. Bài viết dưới đây, Kombuucha Vgreen sẽ cung cấp cho bạn đọc các thông tin hữu ích về kẻ thù này và cách để chống lại chúng.
1. Dấu hiệu Scoby bị mốc
Nếu hiểu theo hướng tích cực, thực chất nấm mốc là một người bạn tốt của người ủ kombucha tại nhà, vì đây là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy kombucha hoặc scoby của bạn có gì đó không ổn với môi trường ủ trà. Scoby bị mốc thực chất khá hiếm khi xảy ra, rất dễ phát hiện và là một điều may mắn cho chúng ta biết rằng kombucha này không an toàn để uống và nên vứt bỏ Scoby.
Scoby bị mốc trong kombucha sẽ trông giống như nấm mốc mà chúng ta thường thấy ở các thực phẩm mốc. Nó có thể màu xanh, đen hoặc trắng, nhưng quan trọng hơn cả, nó khô, có lông và thường nằm trên Scoby, không bao giờ nắm dưới bề mặt chất lỏng.
Nếu Scoby của bạn bị mốc, hành động hợp lý duy nhất là vứt bỏ toàn bộ mẻ trà - vứt bỏ scoby mới phát triển nhưng bị mốc, scoby mẹ (ngay cả khi Scoby mẹ không xuất hiện mốc) và toàn bộ dung dịch trà kombucha trong bình. Hãy bắt đầu lại với Scoby mới và nước mồi lấy từ bình khác hoặc khách sạn Scoby (nơi bạn lưu trữ những bé Scoby mạnh khỏe). Vấn đề này có thể khiến bạn nản lòng, nhưng trước khi vứt mẻ kombucha và scoby bị mốc, hãy xác định thật kỹ xem thứ bạn đang nhìn thấy có thực sự là nấm mốc hay không.
Những người ủ kombucha thường nhầm lẫn Scoby bình thường với hình dạng hơi lạ hoặc sự phát triển của men với nấm mốc. Những sợi men màu nâu thường trôi nổi trong dung dịch kombucha hoặc bám vào Scoby, tạo nêm các đốm đen có thể nhìn thấy qua lớp men trong suốt. Đôi khi lá trà còn sót lại trong dung dịch trà và bị mắc kẹt trong Scoby, tạo nêm các cục tròn hoặc đốm. Có một vài Scoby phát triển không đồng đều, với cục u và nếp nhăn trong có vẻ kỳ lạ nhưng thực chất hoàn toàn khỏe mạnh.
Vậy là bạn đã biết các thông tin cơ bản để phân biệt Scoby bị mốc và Scoby khỏe mạnh. Tuy nhiên để ngăn điều này tiếp diễn trong tương lai, chúng ta cần tìm hiểu đâu là nguyên nhân khiến Scoby bị mốc và khiến bạn tiếc nuối vứt bỏ bình kombucha đang lên men.
2. Nguyên nhân dẫn tới Scoby bị mốc
Như đã nói ở trên, đôi khi bạn có thể nhầm lẫn với Scoby bị mốc và Scoby phát triển bình thường. Nếu không chắc đó là mốc, hãy để kombucha tiếp tục lên men sau vài ngày và kiểm tra xem Scoby có "mọc lông" hay không. Nếu bạn vẫn chưa chắc, hãy tham khảo một số hình ảnh trên mô tả các trường hợp là hiện tượng bình thường khi Scoby mới được sinh ra.
Bảo tử nấm mốc thường không thể nhìn thấy bằng mắt thường và có thể nằm im hoặc sống sót trong các điều kiện khắc nghiệt. Đây là lý do tại sao chỉ rửa Scoby bị mốc bằng nước hoặc giấm sẽ không loại bỏ được các thủ phạm đang ẩn trốn. Nếu bạn đã chắc chắn Scoby của mình bị mốc, dưới đây là một số nguyên nhân mà khiến kombucha của bạn bị "kẻ thù" tấn công.
Nhiệt độ lạnh
Ủ kombucha ở mức nhiệt thấp hơn mức lý tưởng 24 - 29 độ C sẽ khiến lợi khuẩn bị trì trệ và khiến mẻ kombucha axit hóa không đủ nhanh để ngăn nấm mốc sản sinh.
Không đủ Scoby hoặc nước mồi
Sử dụng Scoby và nước mồi quá ít là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn tới nấm mốc, nhất là khi được kết hợp với nhiệt độ ủ lạnh. Nếu không có đủ lượng Scoby hoặc nước mồi, mẻ kombucha sẽ phải chạy đua với thời gian để lên men đủ trước khi các loại sinh vật khác phát hiện ra nguồn thức ăn.
Môi trường ủ trà bị ô nhiễm
Có thể nấm mốc đã phát triển quanh khu vực ủ kombucha của bạn. Một số loại hoa cảnh trồng trong nhà giải phóng phấn hoa có thể chứa men hoặc bào tử nấm mốc. Để những cây nở hoa cách bình ủ kombucha ít nhất 1 mét và lý tưởng nhất là ở phòng khác để tránh ô nhiễm chéo. (Và nhớ rằng dù không phải nấm mốc, khói thuốc lá cũng là một tác nhân nguy hiểm có thể giết chết Scoby).
Các nguyên liệu bị ô nhiễm
Giống như nhiều loại cây trồng khác, trà có thể chứa thuốc trừ sâu hoặc các tàn dư khác từ môi trường, từ đó mang lại những ảnh hưởng tiêu cực tới Scoby. Nguồn nước của bạn có thể đã bị nhiễm bẩn. Một vài loại đường đơn giản không thể dùng để lên men kombucha. Nếu nấm mốc xuất hiện, hãy ủ một mẻ kombucha mới, tuân thủ chặt chẽ công thức tiêu chuẩn và dùng những nguyên liệu chất lượng tốt nhất để loại bỏ những nguy cơ khiến Scoby bị mốc. (Xem thêm: Cách ủ kombucha)
Độ ẩm quá cao
Độ ẩm thúc đẩy sự phát triển của một vài loại vi khuẩn và men hoang dã. Một số có thể gây bệnh cho men kombucha và dẫn đến Scoby bị mốc. Nếu bạn ủ kombucha ở khí hậu nhiệt đới như Việt Nam, hãy dùng quạt để cải thiện luồng không khí xung quanh môi trường ủ kombucha trong thời tiết nồm ẩm.
Scoby đơn giản là bị hỏng
Scoby bị bảo quản trong tủ lạnh, bị đông lạnh hoặc mất nước không thể sử dụng để ủ những mẻ kombucha ngon vì sức khỏe của lợi khuẩn và nấm men quá yếu. Việc sử dụng những Scoby để tủ lạnh như thế này thường có nguy cơ khiến kombucha của bạn bị mốc.
3. Cách ngăn Scoby bị mốc
Tình trạng Scoby bị mốc rất hiếm khi xảy ra trong kombucha vào 3 - 4 ngày lên men đầu tiên, vì vào thời điểm đó, lợi khuẩn và men đã sinh sôi đủ trong kombucha để ngăn ngừa những "kẻ xâm lược". Vì vậy, việc duy trì điều kiện ủ tốt nhất vào những ngày lên men đầu tiên khi Scoby đang cố gắng phát triển trong kombucha để ngăn chặn các loại mầm bệnh là rất quan trọng.
Nước mồi chính là hàng phòng vệ đầu tiên. Hãy đổ nước mồi lên Scoby, điều này giúp axit hóa lớp kombucha phía trên, bảo vệ kombucha khỏi nấm mốc và các chất ô nhiễm khác:
Chỉ sử dụng nước mồi thật mạnh từ "Khách sạn Scoby" mà Kombucha Vgreen đã đề cập hoặc từ kombucha đã lên men từ rất lâu. Kombucha non không đủ tính axit để bảo vệ mẻ kombucha mới.
Dùng nhiều nước mồi hơn. Mười phần trăm (tổng số, theo khối lượng) là lượng nước mồi tối thiệu bạn cần để bảo vệ Scoby khỏi bị mốc. Nếu nước mồi không mạnh như bạn mong muốn, hãy dùng nhiều hơn. Trong những trường hợp nghiêm trọng, hãy tăng cường độ mạnh của nước mồi với 1 - 2 thìa giấm chưng cất (15 - 30ml).
Gắn tấm sưởi xung quanh bình ủ kombucha. Nhiều vấn đề về ủ kombucha đều có thể giải quyết bằng cách duy trì nhiệt độ trong khoảng 24 - 29 độ C. Nhớ rằng 26 - 27 độ C là nhiệt độ lý tưởng nhất.
Giữ môi trường ủ thật sạch sẽ. Để các loại cây trồng trong nhà ở phòng khác. Đừng để kombucha tiếp xúc với thuốc lá.
Cải thiện luồng không khí. Mở tủ bếp hoặc chuyển bình kombucha lên quầy bếp. Dùng vải che làm từ vải cotton hoặc các chất liệu thoáng khí khác, tránh dùng vải polyester hoặc các loại vải tổng hợp khác.
Trên đây là chia sẻ của Vgreen về chủ đề "Scoby Bị Mốc ? Dấu Hiệu Và Cách Đối Phó Với Nấm Mốc". Nếu có bất cứ câu hỏi nào hay muốn tìm hiểu thêm về thức uống lên men Kombucha, gọi ngay số hotline: 090 110 3355 - 0865 510 368 hoặc inbox cho Vgreen để được giải đáp.